Vincent, Dorien en Emma Hartman ontvluchten de Brexit. Ruim twee jaar geleden verhuisde vader Vincent voor zijn werk vanuit Heino naar Schotland. Vorig jaar kwamen vrouw Dorien en dochter Emma er achter aan. Maar nu willen ze terug. Hun huis staat te koop.
“Mooi hè?” lacht Vincent terwijl we tussen de Schotse heuvels staan. “Wat denk je? Waarom gaat die man terug naar Heino? Nou, dat heeft hier niks mee te maken”, vertelt hij wijzend naar omgeving.
Land in politieke crisis
De reden voor hun terugkeer naar Nederland is eenvoudig: de Brexit. Ze zijn na de verhuizing naar het Schotse Stirling in een land in politieke crisis terechtgekomen.
“Het is een echt losgeslagen bende hier”, omschrijft Dorien de politieke situatie van het land waar ze sinds vorig jaar woont. “Ik vind het verdrietig om te zien hoe mensen met disrespect met elkaar omgaan.”
“De manier waarop ze met elkaar praten in het parlement, in kranten en op ‘news channels’, dat vind ik echt van de ratten besnuffeld,” vult Vincent aan.
‘Zonder Brexit waren wij hier gebleven’
Bij de familie Hartman thuis wordt een ingrijpend besluit genomen: ze zetten hun huis te koop en willen terug naar Heino.
“Als er geen sprake van de Brexit was geweest, dan waren wij hier gewoon gebleven”, laat Dorien weten. “We gingen voor de lange termijn hier naar toe, we wilden wat opbouwen.”
Toestemming om in land te mogen wonen
De twee belangrijkste redenen van de familie Hartman om terug naar Heino te gaan, zijn het verdwijnen van het vrij reizen en de benodigde toestemming om in een land dat straks buiten de Europese Unie valt te mogen wonen.
“De vrijheid om te gaan en staan waar je wil, wanneer je dat wilt. De Brexit gaat straks die vrijheid beknotten”, aldus Dorien. “Als je je in je vrijheid beknot voelt, dan voelt dat niet fijn.”
Voor Vincent weegt iets anders heel zwaar: “Wij moeten een ‘settled status’ gaan aanvragen. Het feit dat ik nu ineens moet gaan aanvragen of ik wel in mijn eigen huis mag wonen…. Sorry, hoor, maar volgens mij klopt er dan iets niet.”
Hartman kijkt vanuit zijn Schotse woonkamer over de landerijen (Foto: RTV Oost / Ties van der Heide)
‘Volledig onderschat’
Toch zou je kunnen stellen dat ze de Brexit best aan konden zien komen: er werd al over gesproken toen ze het huis in de Schotse provinciestad kochten. “We zeiden hier: ach, dat zou zo’n vaart niet lopen, ze komen vast met een smoesje waardoor de Brexit niet doorgaat. Ik heb het volledig onderschat”, geeft Vincent toe.
Ook Dorien durft de hand in eigen boezem te steken. “Dat we het onderschat hebben, is inderdaad waar. Spijt heb ik er niet van. Ik denk dat je van alles leert.”
‘Het is gewoon kut’
Hoewel Dorien en Vincent eigenlijk ook best zin hebben om straks weer ‘thuis te komen’ in Heino, baalt dochter Emma flink van de terugkeer. Ze was net zo lekker gewend op haar school en heeft flink van Schotse vrienden en vriendinnen om zich heen.
“Het is vervelend hè”, zegt Emma in nette woorden, maar nog geen twee tellen later vertelt ze hoe ze het echt ervaart: “Het is gewoon kut.”
Emma (links) en Dorien (rechts) aan de keukentafel (Foto: RTV Oost / Ties van der Heide)
‘De opbouwfase voortijdig afkappen’
Ook Dorien heeft een dubbel gevoel bij de terugkeer. “Onze dochter heeft hier ook haar leventje opgebouwd in de tijd dat we hier zijn. Ik ben hier aan het werk gegaan, voor mezelf begonnen en dat gaat hartstikke leuk. Dat is een beetje de ‘downside’: dat je nog in de opbouwfase zit en dat je die voortijdig moet gaan afkappen.”
Nu het bord ‘for sale’ in de tuin staat, breekt er een onzekere periode voor de familie Hartman aan: niet alleen de opbrengst van het huis bepaalt de mogelijkheden in Nederland straks. Er is nog een factor die daar een belangrijke rol in speelt: de wisselkoers van de Pond.
“Op het moment dat de Pond minder waard wordt en we daar dure euro’s voor terug moeten kopen, dan gaan we dat in de portemonnee voelen”, legt Dorien uit.
‘Zuurverdiend geld weggooien’
“Als de Pond bijvoorbeeld onder de euro komt en de huizenmarkt instort, dat we al ons zuurverdiende geld bij een verhuizing naar Nederland weggooien”, vertelt Vincent. “Dat zou betekenen dat we de plannen die we hebben in Nederland misschien helemaal niet kunnen uitvoeren.”
“Het gaat gewoon over stevig geld: misschien wel om 40.000 á 50.000 euro”, verduidelijkt Dorien.
Spat de Schotse droom uiteen?
En nu het avontuur in Schotland op het einde lijkt te lopen, is het ook tijd om terug te blikken. Spat de Schotse droom nu uiteen? “Nee, zeker niet. Het is weer een ervaring rijker. Het komt bij mij zeker in het rijtje ‘positief’, we hebben er alleen maar van geleerd”, concludeert Dorien.
Ook Vincent ervaart dat zo: “Ik heb nu plannen die ik voorheen nooit kon maken en ik kan nu beslissingen nemen die ik anders nooit genomen had.”
Dochter Emma durft ook voorzichtig vooruit te kijken naar haar terugkeer in Nederland. “Ik heb er wel vertrouwen in. Het is hier in Schotland immers ook goed gekomen, ik heb hier hele leuke mensen ontmoet. Ik denk dat dat in Nederland ook wel weer goedkomt.”
Copyright: Foto’s en artikel Ties van der Heide / RTV Oost.
bekijk hier de videoreportage
