Hoezo beroemd in Heino?

“Twee jaar in de woestijn lang? Ach, ik kan het iedereen aanraden!”

Wat moet het toch heerlijk zijn als je zoveel jaren na dato jouw voormalige docent op de Filmacademie (figuurlijk gezien) om de oren kunt slaan! De docent in kwestie waarschuwde Lianne Slegh – inmiddels gaat ze als Steenkamp-Slegh- door het leven – dat ze veel te naïef was toen ze haar plannen ventileerde om stage te lopen in Zuid-Afrika. Meer dan tien jaar later heeft ze samen met haar man Will Steenkamp enkele internationale awards achter haar naam met de natuurfilm c.q. –documentaire ‘Vanishing Kings’. Hoezo Heino was bij de Nederlandse première in Bovenkarspel.

In het Postkantoor, het dorpshuis annex theater van Bovenkarspel, valt ons oog direct op een artikel uit de regionale krant. Er wordt gerept over de Westfries Lianne Steenkamp. Natuurlijk zijn ze trots op haar. Valt geen speld tussen te krijgen, want ze is geboren in de kop van Noord-Holland. Maar wij noemen haar wel onze Lianne en ook dat is terecht. Ze mag dan geboren zijn in Hoorn, Heino heeft haar gevormd. Haar totale jeugd heeft ze hier doorgebracht.
Eerst maar even terug naar de film om het plaatje te schetsen. ‘Vanishing Kings’ vertelt het verhaal van vijf jonge woestijnleeuwen in Namibië. Mannetjes welteverstaan. In een wereld waarin de mannelijke populatie woestijnleeuwen vecht voor zijn voortbestaan, betekent dat meteen dat dit dier met uitsterven wordt bedreigd. Met de dieren wordt gelijk ook het levenswerk van wetenschapper dr. Philip Stander in beeld gebracht. De ‘award winning film’ geeft een prachtig inkijkje in het leven van deze bijzondere dieren die hebben geleerd te overleven in een grote bak met zand. Hoe ze opgroeien onder de vleugels van hun moeders, hoe ze leren te jagen en hoe ze – eigenlijk te laat – op eigen benen moeten staan.

Goede huwelijkstest
Wie Lianne een beetje kent, weet dat in het fenomeen wildlife filming in het algemeen en ‘Vanishing Kings’ in het bijzonder eigenlijk haar totale leven bij elkaar komt. Zo is er de reislust die ze van haar ouders heeft meegekregen. “We zijn altijd gestimuleerd om onze vleugels te spreiden en de wereld te verkennen.” En natuurlijk de liefde voor de natuur. “Ik was altijd al gek op dieren en heb ook pony gereden bij de Berkenruiters. Ik hield er van om buitenritten te maken. En van jongs af aan struinde ik in Heino al graag door de bossen.”

Het project ‘Vanishing Kings’ was een droom die uitkomt, maar dat wil zeker niet zeggen dat het altijd gemakkelijk is geweest. Het echtpaar heeft veel op het spel gezet om de film te kunnen maken. “Vooral financieel gezien zijn we een enorme uitdaging aangegaan. Tweeënhalf jaar hebben we alles geïnvesteerd in de woestijnleeuwen. Zeker op het eind was het heel krap en ook best heftig, want we konden de benzine voor de 4×4 Landcruiser bijna niet meer betalen”, aldus Lianne die aangeeft dat ze voor de film geen script hebben gebruikt. “We hebben het verhaal van de woestijnleeuwen vastgelegd. Met hun gedrag en hun persoonlijkheden. Dat is de enige manier. Als je het niet natuurgetrouw doet, is het niet echt.” “Wij brengen het dagelijkse leven van onze leeuwen met hun gedrag en persoonlijkheden natuurgetrouw in beeld. Zij schrijven als het ware het script. Het mooie is dat je van tevoren dus nooit weet hoe het verhaal gaat verlopen. Door ze dag in dag uit gedurende een aantal jaar te volgen, hebben we een aangrijpend levensverhaal kunnen brengen.”

Ruim twee jaar bivakkeerden ze in de woestijn. Een echt nomadisch leven. “In de vroege ochtend kregen we van Philip Stander de coördinaten door waar de woestijnleeuwen zich bevonden en dan gingen we naar ze op zoek. Vervolgens bleven we bij de dieren totdat het donker werd. Ons leven draaide om de leeuwen en zo leer je ze heel goed kennen. Het was een heel simpel bestaan, maar het maakte me ontzettend gelukkig. De plek en de woestijnleeuwen hebben echt mijn hart gestolen. Of ik het weer zou doen? Zonder enige twijfel. Als je in een project gelooft, dan ga je er voor! Het was ook een hele goede huwelijkstest”, zegt ze lachend om er direct aan toe te voegen dat ze die goed hebben doorstaan.

Roadshow
‘Vanishing Kings’ kent een open einde. De vijf welpen – the Five Musketeers – staan op eigen benen en het is de vraag hoe ze zich gaan redden. Eenmaal thuis in Zuid-Afrika liet het Lianne en Will niet meer los. Er moest een tweede deel komen. Twee jaar later zijn de beelden geschoten en ze hopen in juni de montage af te ronden. RTL heeft voor Nederland de rechten om beide films te vertonen.
Deel twee kent helaas geen goede afloop, want vier van de vijf jonge mannetjes komen om het leven. Een echte natuurlijke vijand hebben ze niet, al is het lastig om aan voedsel te komen. De grootste bedreiging is zoals altijd de mens. Soms is het trofeeënjacht, maar nog vaker is het de lokale boerenbevolking die het vee wil beschermen tegen de door honger gedreven leeuwen. “Als het vee ’s nachts in een kraal wordt gehouden, dan komen de leeuwen er niet bij. Maar als het vee onbeschermd rondloopt, tja…”

Als je zolang optrekt met die prachtige beesten, dan voel je een connectie. Die misschien wel net zo hecht is als een familieband. “Het was een heel emo-tioneel jaar toen we de vier mannetjes verloren”, vecht ze tegen haar tranen. Voor Lianne en Will was hun band met het uitzonderlijke dier reden om de Stichting Desert Lion Conservation in het leven te roepen. Die moet fondsen verzamelen waarmee het uitsterven van de woestijnleeuw wordt tegengegaan. “De stichting probeert rapid response teams mogelijk te maken. Teams die zo snel mogelijk ter plekke kunnen zijn als ergens bij de boeren een conflict met de woestijnleeuwen dreigt”, vertelt Lianne die samen met Will ook bezoek kreeg van Floortje Dessing in het kader van haar tv-programma ‘Floortje naar het einde van de wereld’. “Ze is vier dagen bij ons geweest en dat was een enorm leuke ervaring. Floortje heeft echt passie voor de natuur en is heel erg down to earth. Ze is ook ambassadrice van onze stichting geworden.”

Woestijnleeuwen. Het laat Lianne en Will waarschijnlijk nooit meer los. Hun grote betrokkenheid blijkt ook uit een roadshow waarmee ze langs diverse dorpjes en scholen in de Namibische woestijn zijn getrokken om de filmbeelden ook aan de bewoners te laten zien. “We focussen ons vooral op de jonge generatie. Zij werden grootgebracht met een haat tegen roofdieren, maar wij willen hen juist de andere kant van leeuwen laten zien. En dat leeuwen vanwege toenemend toerisme van grote waarde kunnen zijn voor de toekomst van deze lokale jongeren.”

Meer informatie over de Stichting Desert Lion Conservation is te vinden op de Nederlandse website www.vanishingkings.org.